شوخی با فرهنگ و اجتماع

امیر هاشمی مقدم: انصاف‌نیوزروز پدر است. برای همین خودم را رساندم به خانه پدری تا در کنارش باشم. ۹۴ ساله است و تقریبا بینایی و شنوایی‌اش صفر شده. اگرچه همچنان هوش و حواسش به جاست، اما حافظه‌اش تحلیل رفته و گاهی برخی پرسش‌ها را چند بار در یک روز می‌پرسد. بهانه‌گیر هم شده و مرتب به فرزندانش و به‌ویژه به مادرم گیر می‌دهد. مادرم اگرچه ۱۲ سال جوان‌تر است، اما از پا افتاده و دیگر همچون دوران جوانی، تاب و توان اجرای دستورات پدر که روی تشک‌چه نشسته و اُرد می‌دهد را ندارد دیگر. خُلقَش تنگ است. گاهی بهانه‌هایی می‌گیرد و چیزهایی می‌خواهد که نشدنی است. تا آنجا که گاهی با خواهر و برادرها درد دل می‌کنیم. ما هم یک جاهایی خسته می‌شویم از این رفتارهایش که کاملا بچه‌گانه شده.به تازگی کتاب «پیری» نوشته مهران حاجی محمدیان را خواندم. از سری کتاب‌های «مردم‌نگاری زندگی روزمره» است که انتشارات علمی و فرهنگی با همکاری معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران منتشر کرده. نویسنده رفته و با سی سالمند تهرانی (برخی در خانه سالمندان و برخی بیرون) مصاحبه کرده. عملا یعنی پای درد دل‌های‌شان نشسته. جداگانه این کتاب را معرفی خواهم کرد (و انتقاداتم را نیز بر آن خواهم نوشت)؛ اما عجالتا به نظرم کسانی که در اطراف‌شان سالمند دارند این کتاب را بخوانند؛ شاید سختی‌های زندگی در کنار سالمندان برای‌شان ساده‌تر و شیرین‌تر شود؛ چرا که زاویه نگاه‌شان به موضوعات متفاوت خواهد شد.در این کتاب خاطرات و سرگذشت برخی سالمندان آمده که فرزندان ترک‌شان کرده‌اند؛ برخی دیگر آواره و کارتن‌خواب شده‌اند؛ برخی از فرزندان‌شان کتک می‌خورند؛ برخی دیگر را فرزندان‌شان برده‌اند در مکان‌های عمومی همچون امام‌زاده صالح تجریش و رها کردند؛ برخی دیگر فقط خا, ...ادامه مطلب

امیر هاشمی مقدمدو روز پیش سالروز شهادت امیرکبیر بود. او در بیستم دی‌ماه هزار و دویست و سی و یک در حمام فین کاشان به دستور ناصرالدین شاه کشته شد. دلاک رگ هر دو دستش را زد، اما پیش از آنکه بمیرد میرغضب لگدی بر پشتش زد و دستمالی در گلویش فرو برد و گلویش را فشرد تا جان سپرد. همان روز در اینستاگرام و فیس‌بوک یادداشت کوتاهی درباره‌اش نوشتم. در آن نوشته البته جمله‌ای هم بیان کرده بودم که هرچه بیشتر فکر می‌کنم بیشتر به درستی‌اش پی می‌برم. آنجا نوشته بودم:«نمی‌دانم؛ شاید اگر امیر شرایط زمانه را بیشتر در نظر می‌گرفت و چنین بی‌پروا و به یکباره در برابر همه (از شاه و دربار و روحانیون گرفته تا انگلیس و روسیه و عثمانی) نمی‌ایستاد، اندک اندک می‌توانست با حساسیت برانگیزی کمتر کارها را سامان دهد و اثرگذاری ماندگارتری داشته باشد».محمدرضا جوادی یگانه همان شب در کانال تلگرامی‌اش یادداشتی درباره امیرکبیر نوشت و ویژگی فعالیت‌های اصلاح‌گرانه او را هم‌زمانی و همه‌جانبگی دانسته بود. با توجه به جمله بالاتر که از نوشته اینستاگرامی خودم نقل کردم، به نظرم همین هم‌زمانی و همه‌جانبگی فعالیت‌هایش کار دستش داد.محمد فاضلی چند سلا پیش در فایل سخنرانی بسیار مشهور «پیل و پراید» اشاره کرده بود که امروزه و با توجه به ساختار مدیریتی کشور نمی‌توان فعالیت بزرگ و همه‌جانبه‌ای انجام داد؛ چرا که سریعا با واکنش بسیاری کسانی که منافع‌شان به خطر می‌افتد روبرو خواهد شد. به جای آن باید روی «موفقیت‌های کوچک» متمرکز بود که چندان حساسیت برانگیز نباشد. اما وقتی سطح فعالیت‌ها و موفقیت‌های کوچک گسترده باشد و در سطحی وسیع توسط افراد بسیاری انجام شود، خواه ناخواه به نتایج بزرگ خواهد انجامید.درباره امیرکبیر هم احتمال قوی می‌دهم چنانچ, ...ادامه مطلب

امیر هاشمی مقدم‌: دانش‌آموخته ایران‌شناسی و انسان‌شناسیانصاف‌نیوزاخیرا و در پی کاریکاتورهای هتاکانه نشریه شارلی ابدو، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ضمن احضار سفیر فرانسه و تسلیم یادداشت اعتراضی به وی، در نخستین گام و در راستای مقابله به مثل، فعالیت انجمن ایران‌شناسی فرانسه را تعطیل اعلام کرد. این واکنش حقیقتا عجیب و ناراحت‌کننده بود. اینکه ما در برابر یک رفتار نادرست آنها که علیه ماست، خودمان هم به تلافی رفتاری انجام دهیم که باز هم علیه ما باشد. تعطیلی انجمن ایران‌شناسی فرانسه بی‌‌گمان به زیان ماست و کاری است کاملا نادرست. چرا؟۱- جمهوری اسلامی در جنگ روایت‌ها باخته است. این را بارها در یادداشت‌های دیگر هم بحث کرده‌ام. شوربختانه ما نه رسانه حرفه‌ای دولتی در کشورمان داریم و نه اجازه پا گرفتن رسانه‌های حرفه‌ای به بخش خصوصی داده‌ایم. همین است که مرجعیت رسانه‌ای و خبری بخش قابل توجهی از ایرانیان به بیرون از کشور منتقل شده. در رویدادهای اعتراضی اخیر دیدیم که این انتقال مرجعیت رسانه‌ای به خارج از کشور بیش و پیش از هر چیز، دودش به چشم جمهوری اسلامی می‌رود. رسانه‌های خارج از کشور همیشه تصویری منفی از ایران نمایش می‌دهند و در این میان، نهادهای علمی و فرهنگی همچون انجمن ایران‌شناسی فرانسه، از معدود فرصت‌هایی است که می‌تواند تصویری بهتر و واقعی‌تر از ایران و توانمندی‌های فرهنگی و تمدنی‌اش به جهانیان نشان دهد. عجیب است که ما این روزنه‌ها را با دست خودمان یکی یکی می‌بندیم.۲- در برابر انتقاد بالا، برخی بر این باورند که این نهادها زیر پوشش فعالیت فرهنگی و هنری، فعالیت‌های ضد امنیتی انجام می‌دهند. این سخن البته چندان هم بی‌ربط نیست؛ بسیاری از این نهادها در طول تاریخ چنین فعالیت‌های مخر, ...ادامه مطلب

امیر هاشمی مقدم: انصاف‌نیوز...گویا داریم نسبت به خبرهای مرگ خو می‌گیریم و خونسرد می‌شویم. چندصد هم‌میهن‌مان در اعتراضات آبان‌ماه جان‌شان را از دست دادند؛ حدود یکصد نفر در پاییز و بر اثر آنفولانزایی مر, ...ادامه مطلب

امیر هاشمی مقدم: فراروبالاخره امروز صبح هم مانند همه صبح‌های 9 روز گذشته که پس از بیدار شدن، بلافاصله با ترس و  اضطراب، گوشی‌های‌مان را برای پیگیری اخبار روشن کردیم، شوک دیگر فرود آمد و بیانیه ستاد کل, ...ادامه مطلب

اگرچه شوکت بیگ خیلی تلاش کرد تا رضاشاه را متقاعد کند اعلان جمهوریت نماید، اما نهایتا می‌پذیرد که فشارهای داخلی و خارجی به او این اجازه را نمی‌دهد. حتی در این زمینه سفیر روس (ص: 41) و میرزارضاخان افشار, ...ادامه مطلب

امیر هاشمی مقدمدیروز مسابقه فوتبال میان تیم تراکتورسازی و استقلال برگزار شد و فارغ از نتیجه‌اش، حاشیه‌‌های بسیاری به همراه داشت. آنچه برای منِ غیر فوتبالی اهمیت دارد، بازتاب این حاشیه‌ها در روزنامه‌ها, ...ادامه مطلب

...بهانه نگارش این یادداشت و اینکه پس از چند سال دوباره به سراغ موضوعی رفتم، همین شیوه کلاهبرداری آخری است؛ یعنی کسی به شما پیام می‌دهد که گنجی یافته و چون سواد چندانی ندارد یا در آن منطقه غریبه است، , ...ادامه مطلب

امیر هاشمی مقدمافزایش نرخ بنزین، خواسته تقریبا همه کارشناسان اقتصادی و اجتماعی است، اما واکنش‌های این دو روز (چه از سوی دیگر مسئولین و چه از سوی مردم) نشان از پیش‌بینی نکردن پیامدهای آن داشت. دولت قول, ...ادامه مطلب

امیر هاشمی مقدمدر یادداشت دیروز اشاره کردم که جمهوری آذربایجان چگونه دارد با مصادره نام‌ها، میراث فرهنگی، مفاخر و ورزشکاران ایرانی، برای خود هویت می‌سازد؛ و البته نوشتم که باکو در این راه تنها نیست. ش, ...ادامه مطلب

امیر هاشمی مقدم: خبرگزاری مهرامروز بزرگداشت خیام است. گزارشی که چندین ماه پیش درباره شخصی تهیه کرده بودم که بخشی از فعالیت‌هایش در راستای شناساندن بیشتر خیام به ایرانیان مربوط بود، به‌طور اتفاقی امروز, ...ادامه مطلب

امیر هاشمی مقدم: فرارو...یکی از دلایل گرانتر بودن تورهای آنتالیا به نسبت استانبول، غیرمستقیم بودن پروازهای تهران به آنتالیاست. آنتالیا به‌عنوان مقصدی بدنام برای مسئولان ایرانی شناخته می‌شود و همین است, ...ادامه مطلب

امیر هاشمی مقدم«حشد شعبی عراقی و فاطمیون افغانستانی و زینبیون پاکستانی کم بود، حزب‌الله لبنانی هم به شبه‌نظامیانی که به ایران آمده‌اند افزوده شد و تنها مانده حوثی‌های یمنی بیایند تا این پازل حضور شبه‌, ...ادامه مطلب

امیر هاشمی مقدم...مرادی کرمانی می‌گفت که این پیامک‌ها باعث شده ذوق و قریحه پسرها و دخترهای‌مان شکوفا نشود. می‌گفت آن موقع پسرهای عاشق می‌نشستند شب تا صبح نامه‌ای می‌نوشتند تا به بهترین شیوه ممکن، دل د, ...ادامه مطلب

امیر هاشمی مقدم: خبرگزاری مهرسفر و گردش به یک پای ثابت تعطیلات نوروزی تبدیل شده و برای همین بسیاری از ایرانیان در نوروز به سفرهای خارجی (عمدتا کشورهای همسایه) و داخلی می‌روند. بیشترین سفرهای داخلی ایر, ...ادامه مطلب